Het begin

Welkom bij RadioBunzing, The Voice of Doodstil in Groningen. Dit weblog wordt mede mogelijk gemaakt door de samenwerkende stichtingen Onverklaarbaar Gedrag, Argeloze Passanten, Onbegonnen Werk. Er is een eenmalige subsidie verleend door de stichting Sfeervolle Plaatsnamen in Nederland. De vormgeving is van een webdesigner uit De Pijp, in Groningen. Mijn excuses daarvoor. Alle randstedelijke ontwerpers hadden wel wat anders aan hun hoofd. Let u vooral op de inhoud.

Meteen al een Rectificatie

Niet alle sponsors van weblog RadioBunzing, The Voice of Doodstil in Groningen, zijn blij met de allereerste publicatie gisteren. De speech van Meryl Streep over de aanstaande president Donald Trump kreeg – terecht – meer aandacht, dus is het niet iedereen meteen opgevallen. Op het lijstje ‘mede mogelijk gemaakt door’ ontbraken door een technische fout de beide belangenverenigingen BOOS! en VERDRIETIG! En ook de stichting Watdefak! werd niet genoemd. De drie stichtingsbesturen tonen daar weinig begrip voor. In een teleurgestelde, nee woedende mail lieten ze weten met onmiddellijke ingang hun subsidie aan RadioBunzing te zullen stopzetten. Het goede nieuws is dat dit weblog nu geheel doelstellingloos is. En vanaf nu alleen nog maar vrolijke en blije onderwerpen hoeft te behandelen.

WatdeFAQ - Heel weinig gestelde vragen. Aflevering 1.

Allerlei dingen over taal die bijna niemand zich afvraagt. De mild-educatieve vragenrubriek, met antwoorden van Tekstbureau ZEEF. Aflevering 1 - Klopt dit een beetje?

Teksten geschreven voor een respectabele uitgeverij. Leuk om te doen - en wat nog mooier is: de mevrouw met het laatste rode potlood voor de drukproef vindt het heerlijk om te lezen. Maar. Toch. "Er staat ergens: zus en zo, dan klopt het beter. Kan niet. Iets klopt, of het klopt niet. Dus dat moeten we nog even veranderen." Bij Tekstbureau ZEEF vonden we dat het dus wel kon. Nou ja ik, want ZZP. Is het niet zo, dat als mensen vinden dat hun taal niet precies kan uitdrukken wat ze willen, ze er zelf wel een punt aan draaien? Of naadloos overschakelen op een vreemde taal, die er een nét iets treffender woord voor heeft? Awkward. OMG voor Oh my God. Zit me niet te fokken. Überhaupt. Sowieso. Heel gewoon allemaal. En heeft kloppen voor jou niet alle gradaties die je uit zou willen drukken, dan knutselen we er wel een reeks mogelijkheden bij: klopt als een bus, klopt als een zwerende vinger, klopt voor geen meter, klopt van geen kanten, klopt totaal niet. Dus vraag je nooit af: mag ik dit wel zo zeggen? Mag altijd. Het gaat om de betekenis en de zeggingskracht, je boodschap moet overkomen. Als we het niet snappen, zeggen we het wel. Alleen liegen, dat mag niet. Wat vind jij, klopt dit een beetje?

Natuurwandelingen ja of nee?

Ik ben geen avonturier, dat is nu wel duidelijk. Toch ben ik betalend lid van Natuurmonumenten - en heus wel dol op natuurwandelingen. Maar dan liefst op een overduidelijk te vinden, rechtdoorzee en voor maar één uitleg vatbaar schelpenpad, fris krakend onder je zolen - aan vieze schoenen of de weg kwijt heb ik dus een broertje dood. Links en rechts van het pad keurig de natuur in al haar glorie: vriendelijk, verwelkomend, afwachtend en onderdanig, op kijkafstand. Zich duidelijk bewust van het feit dat mensen belangrijker en zijn dan dieren of planten. Meer weten ook. Jammer, maar dat is nu eenmaal zo. Onderweg graag minimaal iedere twee uur 'n fatsoendelijk terrasje met koud bier van de tap. Niet uit een flesje. Bitterballen uiteraard. In de maanden oktober tot april een open haard. Waarom zou je anders de moeite nemen om te gaan wandelen? Dan mijn vriendin. Die ziet een ondoordringbaar struikgewas vol doornen - hier en daar een stukje verweerd wc-papier - en ze roept enthousiast: "Kijk, daar moeten we onderdoor! Zeker weten dat we dan een geinig binnendoorpaadje vinden! Veel leuker toch?" Dikke kans dat je even later tot je liezen in de modder staat, op een akker waar net mest uitgereden is. Kleerscheuren, pijn, natheid en kou liggen op de loer. Thuis heeft ze een NS-wandeling van 12 km uitgeprint, dus niet die van 8 km - maar al na 2 km lopen bedenkt ze: "We kunnen hem vast zelf inkorten, door bij die en die bocht af te snijden naar die lus daarboven. Er is vast een geinig binnendoorpaadje dat niemand weet - of beter nog: dat nog niet bestaat!" Nog een tip voor mooiweerwandelaars zoals ik: loop nooit een 'leuke route in de omgeving', getypt door de mevrouw van het vakantiehuisje zelf! Ze is geen tekstschrijver van beroep, daar kunnen we nog wel mee leven. Het probleem: de komende uren hangt je leven af van vage aanwijzingen als: "Sla op de tweesprong die wel wat weg heeft van een driesprong bij de grappig gevormde amandelboom rechtsaf, liever gezegd: hou rechts aan." Even verder de seizoensgebonden instructie: "Scherp linksaf bij het net gemaaide gras."

Haring, toch gewoon dode vis

Haringen, vooral de Hollandse Nieuwe, zijn hele gewone, onbezorgde, hardwerkende vissen, die zich niks aantrekken van magere tijden. Ze hebben wel een staartje, maar geen kop. Daarom hebben ze ook zo weinig zorgen. Een keer per jaar komen ze op het Journaal. Het Journaal-item over de eerste haringen in gevangenschap, die nog opgegeten moeten worden, is al veertig jaar precies hetzelfde. De NOS krijgt namelijk altijd een telefoontje van de voorzitter van de vakbond van haringhandelaren (een machtige lobby en bovendien dwingender en harder dan de beruchte, Amerikaanse tonijnmaffia) met de mededeling dat het eerste vaatje nieuwe haring is verkocht voor veel geld, dat natuurlijk naar een goed doel gaat. Het dreigtelefoontje van de vakbond met de onschuldige naam COW (Commerciële Ontharing Wereldzeeën) eindigt altijd met: “O ja, zeg er even op het nieuws bij dat de haring lekkerder is dan ooit, heel groot voor een haring en lekker vet.” De echte liefhebber weet ook wel dat een haring al eeuwen hetzelfde smaakt, namelijk een beetje naar zeewater en heel erg naar dooie vis. Wat bijna niemand weet: de allereerste haring, in de tijd van het paradijs en Adam en Eva, was een bespottelijk klein visje, ongeveer de helft van een sardientje. En veel minder lekker. Toen God de aarde en dus ook de zee had gemaakt in zes dagen, zou Hij op de zevende dag best een harinkje lusten. Maar Hij was helemaal geen grote eter. Pas in de Middeleeuwen kreeg je de eerste exemplaren van het formaat kleine haring. En zoals de 21ste eeuw de Eeuw van de Chinezen gaat worden, zo zal de 22ste eeuw de Eeuw van de Haring worden. Er zwemt dan een machtig superras rond, moddervet en levensgevaarlijk. Als je als visser uit Volendam vertrekt, hoef je geen netten meer uit te gooien of met radar te speuren naar een schooltje slome haringen. Nee, je besluipt gewoon zo’n mega-haring, schiet er een harpoen in en sleept hem mee naar huis. Opeten op de oudhollandsche manier met de staart tussen twee vingers boven de verlekkerd opengesperde mond is er dan natuurlijk niet meer bij!

Bardienst, vrijwillig maar niet makkelijk

Zomaar een verhaaltje om al die enthousiaste, onbetaalde vrijwilligers op sportvelden en in clubkantines mijn allergrootste respect te betuigen.

Zondagmiddag, Eerste Pinksterdag Het is extreem mooi tennisweer. Zo'n 23 graden, onbewolkt, kraakhelder, niet meer dan een heel licht briesje. Dat belooft wat, voor m'n jaarlijkse verplicht-vrijwillige bardienst aan de bar van de sympathiekste tennisvereniging van Groningen. Genoemd naar het Van Starkenborghkanaal, dat je toevallig ook over moet steken om er te komen, als je toevallig aan deze kant van het water woont.

Het gaat vreselijk druk worden vandaag, aan m'n bar, ik voel het. Gezien het perfecte zomerse klimaat om eens een flink balletje te slaan én de wetenschap dat er vooral op zondagen altijd veel geduld moet worden opgebracht bij het wachten op een tennisbaan die vrij is. Ik verwacht hordes ongeduldige, uitgehongerde en oververhitte clubgenoten. Wat zeg ik: álle 600 actieve én slapende clubleden tegelijk, want zulk fantastisch weer wordt het natuurlijk nooit meer, binnenkort. Ik droom 's nachts al van dorstige dertigers met een grote mond, helemaal geslaagd in het leven dus iedere tegenspraak is zinloos, van twaalfjarige rijkeluiszoontjes die je publiekelijk terechtwijzen omdat je het verkeerde ijsje uit de vriezer hebt getrokken (hun vader is vaak advocaat). Plus de nachtmerrie van elke beginnende barman en barvrouw: het vaste groepje veeleisende 70-plussers dat onder het barpersoneel bekend staat als 'the grumpy old men'. Zij vormen met hun motto 'elke seconde telt en alleen de hoogste kwaliteit is goed genoeg' in feite de directe aanleiding van het besluit van het bestuur om de bardienst dan maar verplicht te stellen.

 

Als je lid van een tennisclub wordt, teken je een soort contract: ja, ik beloof het 1 keer per kalenderjaar te doen, die bardienst. En dan ben je er nog niet. Je zou verwachten dat de toewijzing als volgt gaat: "Zeg Hans, kun jij aanstaande zondag? Dan noteer ik dat gelijk even met balpen in dit schriftje!"

Nee, de procedure is waterdicht - het voelt ongeveer aan als het kopen van een woning. Het gaat op landelijk niveau, bij de tennisbond zelve, met een wachtwoord en inloggen op een speciale bardienstwebsite (die heb je dus), waar een slimme IT-miljonair nog een stukje rijker van is geworden.

Vanaf het moment dat je op akkoord hebt geklikt (ja, zondag met Pinksteren kan ik), bestaat een aantal maanden lang een voornaam deel van je e-mailverkeer uit correspondentie met de landelijke bardienstpolitie. In de week dat 'De Dag Zelf' nadert, neemt de druk nog wat extra toe.

Hoe het kan, is een raadsel, maar toch lukt het sommigen om ijskoud te ontkomen. De 'verdachte' die de bewuste zondagavond bardienst had na mij, gebruikte een verrassend simpele techniek: gewoon niet op komen dagen. Hij is voor het laatst gezien met een biertje in zijn hand op een terras op het Zuiderdiep.

 

Was het erg druk? Nee. In mijn bardienst van half 1 tot half 7 tellen we 0 mensen. Nul. Zijn ze misschien buiten aan het tennissen, de hoofdreden waarom je op een tennisclub gaat? Niemand, niks. Het tennispark met zeven glorieuze prachtbanen is stil, geluidloos en verlaten als een nachtelijk kerkhof. Eén keertje - om kwart over 3 - zien we in de verte wat bewegen: een merel. Niet lang daarna horen we stemmen: een jong stel met kinderwagen dat zich in de poort vergist heeft; ze wisten niet eens dat hier op andere dagen een bloeiende tennisvereniging woont. En toen weer uren en uren helemaal niks.

 

De man met wie ik samen bardienst heb - laten we hem George noemen, want zo heet hij - is toen maar thuis zijn tennisspulletjes gaan halen, even later ik ook. Later op de middag zouden we uit pure verveling nog samen alle keukenapparatuur kritisch gaan testen: de perfecte tosti bakken, jij nog een goudbruin kroketje? Eerst maar eens zo'n zelf getapt en zelf opgedronken glaasje bier! We spreken af eerst nog even op Baan 1 - die toch toevallig net leeg was - het Open Nederlands Kampioenschap voor Barmannen te spelen, te beginnen met de finale over twee gewonnen sets. George, die qua postuur meer weg heeft van een gezellige binnenstad barman dan van een afgetrainde hardhitter, wint vrij gemakkelijk met 6-1 en 6-3. Ook dat nog.

 

 

 

De glamour van paardenpoep

Ja, lach maar. Nadat ik iedereen in Groningen wijs heb gemaakt dat ik op een onbezorgde vakantie in Spanje ben, waarbij ik veel aan het zwembad lig met een vrolijke cocktail in mijn hand, sta ik in de harde werkelijkheid iedere morgen om half 8 tot aan mijn knieën in de paardenmest. Liever gezegd: horseshit. Ook wel 'road apples'. We passen op de boerderij bij Málaga van twee kleurrijke Engelse dierenliefhebbers. Twee paarden hebben we. Dat klonk leuk, naar ponymeisjes en zo. Iedere avond een suikerklontje en een schouderklopje en klaar! Maar dit hebben wij dan weer: het zijn twee Andalusische doorkakkers. Een witte en een bruine. Geef ze een handje hooi en een bekertje droogvoer en ze schijten drie, vier volle kruiwagens aan dampende keutels. Het is een medisch wonder. Wandelende poepfabrieken. De mestbult groeit en groeit. De speelweide moet drolvrij blijven graag, dat waren de instructies. Dan de honden. Ook twee, Stan en Ollie. Van een mediterraan hondenras dat je vooral veel ziet in gevaarlijke sloppenwijken: vrij vertaald 'gevlekte rattenvangertjes'. Zo zien ze er ook uit. Een spitse, schrandere en lenige variant op de pitbull. Stan is de felste, die heeft bij het vaste stoeimoment na het avondeten al een scherpe hap uit mijn onderarm genomen. En die heb ik straks in maart toch echt weer nodig op kantoor. Stoere, onverwoestbare oerbeestjes zou je zeggen, maar 's nachts moeten ze een gebreid wolletje aan in het verwarmde hondenhok, overdag een gewatteerd nylon winterjasje. Zeker als de temperatuur onder de 15 graden komt. Brrrr!

Nachtmerrie met Kreidler bromfiets

Wie in Zuid-Spanje een hotel bouwt, heeft eigenlijk maar één zorg: de hitte buiten de deur houden. Daar win je aanbestedingen mee. De architect van ons pension was er een kei in! Geweldig idee van maart tot november, maar wij moesten op 6 januari in slaap zien te komen, bovenop een winderige berg. De pensioneigenaar stelt ons gerust: de airco gaat ons vast lekker warm houden vannacht. Boven ontdekken we dat die airco maar twee standen heeft: fris en heel fris. Terwijl eskimo's zich insmeren met levertraan en dan heerlijk liggen te zweten onder vijf lagen zacht zeehondenbont en konijnenvellen, moeten wij het doen met een toplakentje van sigarettenpapier. Hetzelfde spul als beneden in het restaurant op de tafels ligt. Het ritselt en kraakt navenant, wat de gevoelstemperatuur ook al niet ten goede komt. Midden in de nacht om half 4 gebeurt er iets vreemds: iemand start een Kreidler brommer, type Florett, pal naast ons bed. Daarna begint er een ezel te balken. Net als ik wil beginnen aan een wederzijds handgemeen met de Spaanse bromfietsnozem, blijken de geluiden van de elektrische verwarming te komen. Die heeft een zelfstandig werkschema: na vier uur geduldig opwarmen spuugt hij in één keer al zijn warmte over ons uit. Boven de rechterhelft van ons bed hangt nu een droge, zuurstofarme lucht, boven de linkerhelft een kille, vochtige zeebries. Wisselen van slaapplek helpt ook al niks; de klimaatzones verhuizen gewoon met je mee. Zoals dat gaat bij op elkaar botsende weersystemen, ontstaan er wervelwinden en kleine onweersbuitjes. Op mijn nieuwe laptop ligt een beginnend laagje sneeuw. De volgende dag zouden we - heel ergens anders - de aardigste, liefste en meest attente herbergier van Europa ontmoeten, op een tot nu toe geheime plek. Namelijk Peñarrubia, in Castilla-La Mancha. Met het fantastische restaurant van Carmen en Hannah, waar je als boer met honger ook in een vieze overall mag eten, zo van de tractor. Dit begon nu toch duidelijk een succesvolle Road Trip te worden.

Vreemd voorwerp in Tussen Kunst & Kitsch

Tussen Kunst & Kitsch aflevering 1499.

"Mag ik vragen hoe u er aan komt?" "Nou, gewoon gevonden in een leegstaand huis dat we erfden van een oudtante. Gek genoeg stond hij in het kleinste kamertje. We dachten eerst dat het een antiek soort behang was, maar daarvoor lijken de banen me wat smal."

Misschien dat onze expert Fokkelien Schuerpapier er iets over kan zeggen?

"Zeker wel. Ik zie meteen aan het bloemmotiefje en de schalkse guirlande die erdoorheen kronkelt, dat we hier moeten denken aan 2010-2020. Vlak daarvoor was het nog mode om papier zoveel mogelijk te recyclen, liefst met een expres aangebrachte grijsbruine zweem, dus nooit hagelwit. Puur natuur dachten ze dan. Maar daar hadden de mensen op een gegeven moment ook weer genoeg van; ze wilden weer plezier, terug naar fleurige beelden uit de natuur, saamhorigheid, dat soort dingen. Let ook even op de kleine details: als je hem een klein stukje af zou rollen, dan zie je om de zoveel centimeter een subtiele perforatie. Hoe ze die aanbrachten, weten we nog steeds niet. Waarschijnlijk al voor het oprollen rond het kokertje! Het was de sport om er bij gebruik een klein stukje af te scheuren, zodat de rol niet meteen op was, precies langs die fijne stippellijntjes.

De waarde? Tsja, het is ontzettend jammer dat hij niet compleet is. Ze zaten meestal met zijn vieren in een doorzichtig foedraal, soms ook wel met acht of twaalf. Waarom doorzichtig? Dat paste ook weer bij de tijdgeest. Mensen kwamen samen op plekken in de stad waar je dit soort waren zelf kon uitzoeken, voor thuis. Dan moest je zien wat je kocht. Groenten achter glas deden het ook beter dan groenten uit blik. Waar hij voor diende? Tsja, wij kunnen het ons nu niet meer voorstellen, maar voor de eeuwwisseling was het de normaalste zaak van de wereld om je na toiletbezoek - want daar heeft het mee te maken - niet te wassen met water zoals ze in verlichte Mediterrane landen al eeuwenlang doen, nee iedereen had aan de muur een soort haak met zo'n rolletje zacht papier. Zacht en sterk. En dan gewoon huppetee, met een paar velletjes kijken hoe ver je kwam. Daarna ijskoud de broek weer omhoog en aan het werk. Niemand die het raar vond.

Goor eten in heerlijk Modena, deel 1

Modena bestaat natuurlijk niet echt. Zo chill kan een stad toch helemaal niet zijn?! Je verwacht dat ieder moment de Duitse tanks door de straten komen rollen om deze kalme La Vita e Bella Idylle ruw te verstoren, maar nee.

Als we op een bankje willen gaan zitten, snelt een politieman toe om even een witte zakdoek onder onze billen te leggen. Vragen we iemand om een geldautomaat, dan is het antwoord: "Nee. Hebben we niet. We konden geen mooie vinden. Maar hier heb je een tientje voor koffie met een croissantje. Fijne dag verder!" Er is bij-na niemand op straat. Opa met vlinderdas eet ijsje met kleindochter. Moderedactrice fietst voorbij op nostalgische fiets, gekleed in okergele zomerjurk en zalmroze gevlochten schoenen. Er zijn nog drie andere toeristen. Het stadje dat proleten over de hele wereld van auto's voorziet (Maserati, Ferrari) rijdt grappig genoeg zelf het liefst in zo'n beregezellige Citroen Cactus of in een oranjebruine Fiat 500, eerste editie welteverstaan. Ze zijn natuurlijk niet helemaal achterlijk!

Gek genoeg spreken ze de naam van hun eigen woonplaats consequent verkeerd uit: Mooo-dena in plaats van Mo-deeena, als in Maizena. Net als je denkt dat je het allerschattigste pleintje hebt ontdekt, kijk je in een nieuwe zijstraat vol hoge platanen, met huizen in de kleuren uit de ijssalon: hazelnoot, pistache, vanille, framboos. Onbetwist hoogtepunt: 's werelds mooiste en meest geheime overdekte markthal. Als ik de barista in espressobar Cagliari direct wil betalen - gewend geraakt aan gierige Groningse terrassen - is hij licht beledigd: "Ben je mal? Proef eerst onze koffie maar eens op je gemakje." Het is 39 graden, maar hij ziet er op elk moment van de dag uit alsof hij net onder de douche vandaan komt, met fris gestreken wit overhemd. Ik mag even aan hem ruiken.

Het enige smetje op de dag: de risotto van Osteria Stallo del Pomodoro, smaakvol gevestigd in de oude paardenstallen van de gravin, met lommerrijke binnenplaats. Ik zeg dat ik best een koud biertje zou lusten. De Basil Fawlty van Modena kijkt me indringend aan: "Ik heb 400 soorten wijn en 25 soorten grappa - en dan tel ik de champagne niet mee." Mijn flesje bier wordt sarcastisch geserveerd in een champagnekoeler met ijs, ik krijg er een wijnglas bij. De wraak van Basil moet dan nog komen, warm opgediend in de vorm van risotto. Handenwrijvend imponeer ik Nynke - die voor een niet-Italiaanse een behoorlijke risotto kan maken - dat we nu kennis gaan maken met the real thing. Duurt een half uurtje, want Basils vrouw moet op haar fiets met rieten mandje naar het bos om verse porcini paddestoeltjes te verzamelen. Drie kwartier later. Daar zul je ze hebben: de borden. Het natte spul ziet er uit als het braaksel van een kermishond die per ongeluk 30 knalroze zuurstokken heeft opgevreten. Hoe het beestje het voor elkaar heeft gekregen weet ik niet, maar zelfs de spiraalvormige witte ader zit er nog doorheen gedraaid. Om het allemaal nog vreselijker te maken, liggen bovenop stukjes harde, biologische rabarber en basilicum. Uit een ooghoek zie ik hoe het keukenpersoneel naar buiten gluurt of ik een hap durf te nemen. High fives, er liepen weddenschappen. Overal om ons heen eten gasten goudbruine gebraden haantjes, gegrilde worstjes en verrukkelijke pastagerechten. Onze vakantietip: ga gerust naar deze Osteria - maar bestel wijn. Gooi het desnoods tussen de planten.

Rare jongens, die Roemenen

Onze Roemeense buurman in Toano (ITA) kan twee dingen belachelijk goed: haardhout stapelen voor de winter en ruzie maken met zijn Italiaanse vrouw. Als bekvechten een Olympische sport zou zijn, woonden we naast de Usain Bolt van de snel ontvlammende woordenwisseling. Iedere keer denk ik: nu komt het nooit meer goed. Vast onderdeel is een korte beroepskeuzetest. De uitslag is altijd hetzelfde: hij denkt dat zij het beste het oudste beroep kan gaan uitoefenen. We verstaan haar reactie nooit helemaal precies, maar het komt er op neer dat ze de huisarts gaat vragen om euthanasie wegens zinloos lijden. Terwijl ze pas 20 zijn, hebben ze al vijf kinderen. De grootste zoon van 13 ziet er ouder uit dan zijn eigen moeder. Net als je denkt dat het volume van het huiselijk geweld niet harder kan, gaat schoonmoeder uit Genua zich ermee bemoeien. Ze mist drie tanden. In haar strakke spijkerbroek zijn in de dijpartij zes jeugdige kijkgaten geknipt. Ze is eind 40, ze ziet er uit als begin 90, maar haar stembanden zijn nog in topvorm! Onderhuidse spanningen kent ze niet; ze knalt er alles meteen uit. Haar bijdrage houdt elke keer weer in, dat ze toch een stuk liever zou hebben dat haar schoonzoon weer in Boekarest zat, maar dan bloemrijker gezegd.

Vanmiddag om half vier nodigde hij me uit om samen een varkentje aan het spit te eten. Ik durfde niet langs de gevaarlijke kettinghond, dus riep ik beleefd van een afstand: bedankt, maar in Nederland eten we altijd pas om 6 uur. Dat had ik verkeerd begrepen. Het zwijntje was zijn Vieruurtje, zoiets als een beker Cup-a-Soup voor Nederlandse kantoormannen. Halfbroer komt op. Hoe het precies is gegaan weet ik niet, maar hij is dus half zijn broer. Hij verklapt dat ze 'Zingaros' zijn. Dat komt ontzettend goed uit, want nu kan ik - naar waarheid - zeggen dat ik dol ben op zigeuners, zolang ze maar netjes gitaar spelen bij een open vuur. Stochelo Rosenberg en die dekselse Jango Reinhardt met zijn drie vingers. Serieus, daar luister ik thuis veel naar en dan zet ik graag een mal hoedje op. Wat volgt, is een enorm stukje verbroedering. Eberhard van der Laan zou trots op me zijn. Ik krijg een lauw biertje. De junkyard dog houdt op met grommen. O ja, later op de middag blussen we samen PRECIES OP TIJD een beginnende bosbrand, met emmers water uit het zwembad van de kinderen. Scheelde maar een haartje of de hele provincie Reggio Emilia had genadeloos in de fik gestaan. Het sein 'brand meester' komt vlak voordat de vlammen een bos bereiken dat zo verschrikkelijk kurkdroog is, dat het in de wind niet meer ruist, maar alleen kraakt, zucht en ritselt. Nablussen doen we hier niet aan; we gaan gewoon misschien over een uurtje nog eens een kijkje nemen.

 

De kwestie koffer op wieltjes

Al voordat onze Road Trip door Spanje was begonnen, hadden we een 'gezamenlijk handgemeen'. Dit eufemisme heb ik van Camiel Eurlings (wie was dat ook weer?!), maar ik ben daar lang niet zo doortastend in als Camiel, dus mijn vrouw wist te ontkomen met alleen een paar lelijke blauwe plekken.

Het ging allemaal om de kofferkwestie. Maanden geleden was ik begonnen aan een uiterst zorgvuldige voorbereiding, een kritische speurtocht naar de ideale reisgenoot op wieltjes. Langs alle speciaalzaken van Noord-Nederland, voor mij geen stuntkoffer voor een bodemprijsje. Ik vond hem bij de firma Talens, het soort degelijke familiezaak waar je ook een herenparaplu voor 100 euro kunt kopen, met bijpassende handschoenen, laat staan een fijne koffer! Deze was lichtgroen, met extreem soepel zoevende spaakwielen. Je kon hem aan één pink over de hobbeligste klinkerstraatjes van Brugge laten rollen, volkomen geruisloos. Deze koffer reed niet, hij zweefde. Als je de drie beugelsloten dicht klemde, hoorde je het zware ijzeren geluid van een brandkast met een veertig centimeter dikke deur. Het was mijn koffer, voor de rest van mijn leven. Bij mijn vrouw informeerde ik nog een paar keer of zij er niet ook eentje wilde, misschien in een ander kleurtje, maar nee: "Ik red me heus wel. Een koffer is een koffer."

De middag voor ons vertrek - ik was in een onbewaakt ogenblik nog een half uurtje naar kantoor - zat MIJN groene Moeder aller Rolkoffers ineens vol - met HAAR kleren. Reactie: "Wat maakt DAT nou uit - dan neem jij toch gewoon die andere?!"

Wel goed om te weten: de tweede en laatste koffer in ons rijtje reisspullen op zolder is er een van het type De Scheepsjongens van Bontekoe, uit de prille begintijd van het toerisme. Stevig zwart zeildoek en een rits die de eerste drie, vier keer proberen nog wel moeizaam de hoek om wilde, maar daarna nooit meer. Onderaan de koffer zie je twee kleine uitsteeksels die wel de VORM van wieltjes hebben, maar die zelfs met een waterpomptang niet in beweging zijn te krijgen. Mooie Road Trip zou dat worden. Nou ben ik best dol op avonturen, maar dan van de avontuurlijke soort. Dit was gewoon ronduit stress. Wordt vervolgd.

Gewaagd plan: naar de kapper in Zuid-Spanje

De verschillen zijn enorm, in Cabo de Gata, bij Almería. Op zo'n 4 kilometer van de zee, met wuivende palmbomen en kraakheldere, turqoise baaien, ligt Campohermoso. Ooit gewoon een vies dorpje in de woestijn, nu helemaal opgeslokt door eindeloze tuinbouwkassen met tomaten, hier en daar een dorre cactus of een uitgebloeide agave. Afgaand op de trieste huttendorpen van landbouwplastic, palmtakken en stukken afvalhout, vol autowrakken en walmende vuurtjes, is de slavernij hier nog niet honderd procent afgeschaft. Mijn Spanje-ervaring leert me dat dit het ideale shithole is om eens op zoek te gaan naar een knappe herenkapper. Hij heet Dani. Hij zit in de hoofdstraat met de kroegen vol zwart marmer en paars neonlicht, waar je gemakkelijk aan de praat komt met Mexicaanse bendeleden. In zijn 'barbershop' past precies één stoel, maar die is dan ook geweldig. Hoe enorm mijn vaste Groningse kappers ook hun best doet om hun winkel een ruig-mannelijke uitstraling te geven (schedels van longhornrunderen, flessen Jack Daniel's, foto's van James Dean, Harley Davidson reclames), bij Dani voelt het toch net effe wat ruiger. Hij heeft al eens een ontevreden klant een nekschot gegeven, je voelt het aan alles.

We wisselen geen woord. Hij WEET het gewoon. Moet ik in Groningen praten als Brugman (in een taal die ik goed beheers) om niet met een raar kapsel naar buiten te komen, hier ben ik in goede handen. Geen Japanse, edelmetalen kappersschaar van 1000 euro (is me ooit verteld in Groningen), nee Dani rommelt wat aan door te snijden met een bot scheermes van zijn opa. Daarna komende de zoemende tondeuses. Drie. Daar is hij een baas mee! Binnen 10 minuten indringend zwijgen tovert hij me om in een geslaagde mix van Alex Boogers, Pokey Lafarge en Özkan Akyol. Die hij alle drie onmogelijk kan kennen, dat is het knappe! Precies wat ik altijd wilde, maar wat dan volgens mijn Nederlandse kapper nooit kon, met 'mijn haar'.

Het mooiste moment van de middag komt nog. Bij het verlaten van Dani's barbershop zeg ik in het Spaans dat ik de twee zwart-wit posters van Muhammad Ali aan de muur zo fantastisch vind. Voor het eerst verschijnt er een tevreden lach op zijn gezicht. Hij ontdooit. Alsof we het hebben gerepeteerd zeggen we samen in koor "Un Campeón!" Precies zo en niet anders. We snappen allebei, zonder er nog een woord aan vuil te maken, dat we daarmee dus NIET bedoelen dat Ali zoveel bokspartijen heeft gewonnen, of zoveel medailles. We zeggen het omdat hij Ali was, een kampioensmens met meer elegantie, humor, wijsheid, taalgevoel, rechtvaardigheidszin en heldenmoed in zijn pinkje dan - laten we zeggen - sommige mensen die nu de baas over de VS mogen spelen. Soms heb je helemaal geen TAAL nodig om iets te snappen, zo fijn is dat!

Pas op met badeendjes - ze zijn levensgevaarlijk!

Badeendjes zijn in feite een stelletje meedogenloze sluipmoordenaartjes, de brengers van een langzame, pijnlijke dood. Met klachten als diarree, jeuk, kleine boertjes laten tot en met volledige uitdroging. Precies op het moment dat je nog maar net een levenslustige kleuter was. Iemand op tv sneed in een doktersjas een onschuldig ogend plastic badeendje met zo'n scherp doktersmesje van voren naar achteren doormidden. En JA HOOR: hier was de volksgezondheid dus duidelijk in gevaar! Bijna niemand weet het, maar de binnenkant van een gemiddeld badeendje ziet er na vier weken badderen ver-schrik-ke-lijk goor uit. Grijze biologische aanslag, schimmels, zeepresten, badgerelateerde vochtbacteriën. Kan zomaar in het badwater terechtkomen, of erger nog: in des kleuters net zo mooi schoongewassen mondje! Een open schoendoos vol asbest is er niks bij! Door dit onderwerp was er wat minder zendtijd over voor het onderwerp Gaskraan in Groningen naar Nul, het besluit dat in mijn provincie (NOGAL WIEBES!) vandaag gevierd wordt zoals elders in het land het Einde van de Slavernij.

Omdat ik in mijn praktijk als tekstschrijver en copywriter wel vaker onzin tegenkom, die ik tot de bodem moet uitzoeken om er vervolgens vakkundig reclame voor te kunnen maken, ben ik eens gaan googlen. Hou je vast: op het internetforum 'Alles begint met een Goede Vraag' is de brandende kwestie vandaag: "Waarom zit er eigenlijk een gaatje onderin een plastic badeendje?!" In het rijtje antwoorden kunnen de deskundigen het er maar moeilijk over eens worden. Er zijn ruwweg drie stromingen om het gaatje te verklaren: Piepgeluidje, Vormvastheid in heet water en kortweg Daarom! Hou je nog iets beter vast: in een blog "puur voor moeder en kind" bespreekt de blogmoeder een zelfhulpboek met de titel: 'Slow Death by Rubber Duck'. Ik zuig veel uit mijn duim op deze plek, maar dit laatste niet. Het boek gaat over gifstoffen in producten die we dagelijks gebruiken. Dan zeg ik: genoeg is genoeg. De maat is vol. Leven is per definitie ongezond en je gaat er dood aan. Snij eens een 15 jaar oude matras doormidden, of leg de binnenzool van je favoriete sneakers onder de microscoop. De afstandsbediening van je tv, die schijnt nog het meest vunzig en ziekteverwekkend te zijn van alles wat je in huis hebt, inclusief speelgoed voor in een schuimend bad.

Daarom heb ik, in nauwe samenwerking met de drie landelijke stichtingen Onbegonnen Werk, Watdefak en Bijvoederen Wilde Dieren een nieuwe stichting opgericht bij de notaris: Behoud De Nederlandsche Badeend. Punt NL. Donateurs kunnen zich opgeven via deze facebookpagina. Foto's van minderjarigen in bad worden niet op prijs gesteld. Giften boven de 50 euro belonen we met een lief badeendje. Geheel ZONDER gaatje in de onderkant. En - bekijk de webshop badeendwereld.nl maar - dus WEL met de optie "Drijver voor extra drijfcomfort".

Praat gewoon Nederlands, toch?

Geef het op! Laat het los. Iedereen die bezorgd is over de rappe verengelsing van het Nederlands: het is voorbij, het is te laat. Net als met de klimaatverandering gaat het nu ineens heel hard. Gesprekje dat ik opving in de Oude Boteringestraat in Groningen, ver weg van de Randstad en nóg verder weg van Londen. Twee tienermeisjes, al 16 jaar 100% Gronings maar met dik Goois accent: "Koop anders iets in de Charity Shop. Dat is leuk. Jeweetwel. Daar is ook een Nederlands woord voor. Iets met liefdadigheid? Nee, nee, het is met tweedehands nogwat. O ja, Kringloop. Gek woord eigenlijk, kringloop."

In de Jumbo Foodmarkt doen ze hun best. Foodmarkt is op zich goed voor een half puntje van de SBBOBOT. Dat is de Stichting ter Bevordering Bewust en Onbewust Behoud Oer-Hollandsche Termen. Bij het schap met de champagne, prosecco, cava, méthode champenoise, die - om verwarring helemaal te voorkomen - ineens méthode traditionelle is gaan heten, valt alles tussen de 4 en 179 euro leukweg onder 'Bubbels'. Het is op het randje. Toch rekent de SBBOBOT het goed, want 'Mousserende spuitwijn met knalkurk' past natuurlijk niet boven zo'n smal winkelschapje. Ik wens iedereen een jolly good new year!

Modena blijkt toch mee te vallen, deel 2

Woensdagmiddag. Modena. Toen alles toch nog goed kwam, met mij en de Italiaanse keuken. In de brillenwinkel vroeg ik naar een ECHT GOED restaurant. Zoiets als Osteria Da Vinci aan de Diepenring in Groningen, maar dan in Modena. Aha, dat opende deuren! Er verscheen een glimlach op het gezicht van de brillendokter achter de dikke retrobril. Daar hadden we geen tolk bij nodig. Hij ging even overleggen met een collega, meeluisteren verboden. We werden geblinddoekt. Buiten het zicht van pottenkijkers een taxi in. Na een dik half uur - reden we nu rondjes of wat? - moesten we overstappen achterop twee Vespa's, voor de smallere straatjes. Nog altijd met die blinddoek om. We hoorden vuilnisbakken omvallen. Daar was hij dan toch: de Vicolo Coccapani, een vuil steegje dat zelfs voor de handigste Vesparijder te nauw is. Buiten zes minuscule tafeltjes, gedekt voor twee, met uitzicht op een gesloten rolluik dat al in jaren geen zeepsopje meer had gezien.

We voelden ons James Bond en zijn liefje. Je kent het wel: rokerige, sleazy bar in Hongkong waar iedereen glazig aan de crackpijp zit, maar achter dat geheime rode gordijntje, daar is het ineens te doen! Dat was hier ook zo, maar dan in Modena. Korte, verblufte beschrijving van het interieur, achter de anonieme, schmutzige witmarmeren winkelgevel: glanzende, donkere ebbenhouten vloeren, damasten tafelkleden, kroonluchters, beschaafd geroezemoes, rinkelende juwelen, maatpakken van geheime kleermakertjes, champagne, perfect gemixte Aperol Spritzglazen met een schijfje sinaasappel en lekker veel ijs en verdomd: precies dezelfde Limoncello sorbet als bij Da Vinci aan de Diepenring. Vette teleurstelling: eerst was er even geen plaats voor ons. Wie had ons gebracht? Wat was het wachtwoord? Snel haalde ik mijn splinternieuwe leesbril tevoorschijn, net opgehaald bij Alessandro Casoni junior, met in het rechterpootje gegraveerd 'Ottica Casoni Via Farini Modena, hand made in Italy'. Nou ja zeg, had dat meteen gezegd! Zo kwam alles heel dik in orde, zonder omkoperij of de zenuwachtige vechtpartijen waar James Bond eerst doorheen moet voor hij gezellig aan tafel kan. En ik kon de kleine lettertjes op de menukaart nog lezen ook.